niedziela, 13 stycznia 2013

Miejsca, Mieszkania, Dzielnice.

Szczecin i wybrane miasta województwa zachodniopomorskiego w badaniach młodych socjologów.



Z niekrytą satysfakcją informujemy, że nowa książka pod redakcją naszego opiekuna naukowego dr Macieja Kowalewskiego ujrzała światło dzienne! „Miejsca, mieszkania, dzielnice” to zbiór szkiców z zakresu socjologii miasta, które starają się wypełnić lukę w badaniach socjologicznych nad Szczecinem i miastami regionu. Książka jest efektem prac przygotowanych w ramach seminarium dyplomowego prowadzonego przez dr Kowalewskiego, z wyjątkiem tekstu Małgorzaty Czachorowskiej, której praca magisterska powstała pod kierunkiem dr hab. Marka Gorzko, prof. US. Jest to publikacja dla nas o tyle ważna gdyż, obok innych absolwentów instytutu socjologii US, znajdują się w niej teksty kolegów i koleżanek z naszego koła – Agaty Caban, Olgi Woźniak i Grzegorz Sadłowskiego. Wszystkim debiutantom serdecznie gratulujemy ;)

Fragment wstępu:

„Przyglądanie się temu, co nieoczywiste dla „okrzepłych” badaczy, poszukiwanie własnej niszy, oryginalnego przedmiotu badań (czasem także oryginalnej metodologii), to niewątpliwe zalety studenckiej pracy naukowej. Być może studenci nie mają jeszcze w pełni ukształtowanej świadomości teoretycznej, nie są jeszcze świadomi wagi poszczególnych stanowisk czy nurtów, ale na pewno nie można im odmówić ciekawości świata, gotowości do zbadania błahych z pozoru zjawisk, czy też wyczulenia na zmiany, które dotyczą ich codziennej, miejskiej rzeczywistości. W ramach prowadzonych przedmiotów i seminarium dyplomowego staram się zachęcić studentów do wyboru takiego tematu, który ich naprawdę interesuje, który z jakichś powodów jest dla nich ważny. Tym powodem może być nawet bliskość zamieszkania, codzienny kontakt z jakimś problemem czy też – najchętniej! – pasja.”


Miejsca, Mieszkania, Dzielnice. Szczecin i wybrane miasta województwa zachodniopomorskiego w badaniach młodych socjologów, red. M. Kowalewski, wyd. Zapol, Szczecin 2012, ss. 180. ISBN: 978-83-7518-493-8

Spis Treści: 

1. Maciej Kowalewski - Wstęp. O pożytkach z socjologicznych debiutów i badań cząstkowych   w socjologii miasta.
2. Grzegorz Sadłowski - Bezdomność dworcowa jako typ mieszkalnictwa nieformalnego. Próba analizy    funkcjonalnej zamieszkania Dworca Głównego w Szczecinie.
3. Magdalena Kocioł - Poczucie bezpieczeństwa mieszkańców Niebuszewa-Bolinko.
4. Agata Caban - Dzielnica Warszewo w Szczecinie jako przykład ewoluującej społeczności lokalnej.
5. Małgorzata Czechorowska - Krajobraz i oferta szczecińskich osiedli grodzonych.
6. Klaudia Krzemińska - SOS Wioska Dziecięca w Karlinie. Oddzieleni czy zintegrowani?
7. Olga Woźniak - Formy stosunków sąsiedzkich w wiejskiej społeczności lokalnej. Na przykładzie  miejscowości Trąbki.
8. Karolina Lewandowska -Nowe miejsca. Nowi ludzie. O budowaniu zaufania w relacjach użytkowników  portalu CouchSurfing.
9. Ewa Ciaś -W poszukiwaniu szczecińskich legend miejskich.
10. Marta Wilkocka - Mieszkanie w analizach socjologicznych.

czwartek, 25 października 2007

Akcja-Rekrutacja!


Akcja - Rekrutacja - Szczecin - 18-19 maja 2007

„Akcja - Rekrutacja” to hasło przewodnie zjazdu studentów socjologii z całej Polski, który odbył się w Szczecinie w dniach 18-19 maja 2007. Organizatorem przedsięwzięcia było Studenckie Koło Naukowe Socjologów RezUS. Swoją obecnością zaszczycili nas przedstawiciele sześciu ośrodków uniwersyteckich i jednego uczelnianego. Nasi goście przyjechali z Łodzi, Warszawy, Krakowa, Lublina, Wrocławia i Poznania. Uniwersytet Szczeciński reprezentowali studenci z koła Halos. Łącznie z organizatorami w zjeździe uczestniczyło 20 osób.

Celem tego spotkania było wymienienie doświadczeń przedstawicieli kół naukowych na temat rekrutacji. Pierwszego dnia dyskutowaliśmy o stosowanych metodach pozyskiwania nowych członków w poszczególnych kołach oraz zastanawialiśmy się, które z nich przynoszą największe zyski w postaci zwiększającego się „zasobu ludzkiego”. Ciekawym aspektem rekrutacji są imprezy promujące dane koło i stwarzające możliwość integracji członków. Ten temat był szeroko rozwijany przez wszystkich obecnych :). Doszliśmy również do wniosku, że indywidualne podejście do potencjalnych członków koła oraz ich stopniowe wdrażanie w działalność daje czas na „oswojenie” i związanie się z daną organizacją. Przejawiać się to powinno w dostosowywaniu informacji do poziomu zaangażowania w działalność koła oraz doborze zadań do kompetencji. Inną szeroko omawianą kwestią była tożsamość koła i jej „rekrutacyjny wpływ”. Rozmawialiśmy tutaj o sposobach wzbudenia w studentach świadomości przynależności do organizacji, nie tylko na zebraniach, spotkaniach, ale również będąc wśród innych („nienależących”) studentów oraz o atmosferze koła, którą tworzą sami członkowie. Kwestią dyskusyjną był również sposób prezentacji koła oraz udział środków finansowych pozyskiwanych od uczelni na rekrutację. Prezentacja dorobku koła, kalendarz działań rocznych przedstawiany nowym członkom ma za zadanie ukazać sposób funkcjonowania organizacji i przedstwić obszar jej zainteresowań. Bez wątpienia jest to również nacechowane profesjonalizmem.
Poruszająca dyskusja zaowocowała stworzeniem mapy pojęciowej, która została zfotografowana i zamieszczona w poniższej galerii.
Atrakcją tego dnia było również zwiedzanie schronu przeciwatomowego na dworcu PKP. Później, będąc wciąż pod wielkim wrażeniem tego co widzieliśmy, udaliśmy się do lokalu Petit Paris, gdzie nad kuflami ciemnego trunku toczyły się dalsze ożywione dyskusje. (zapraszam do galerii)

Dzień drugi zjazdu obejmował szkolenie z zakresu umiejętności interpersonalnych i projekcję filmu.
Szkolenie prowadzone przez panią Katarzynę Jurewicz z CIM-u trwało trzy godziny i koncentrowało się na współpracy zespołowej. Dużo zabawy i emocji towarzyszyło budowaniu „jajołapów”.
Film „Lucky People Center International” poruszający wiele społecznych aspektów, był przyczynkiem do ożywionej dyskusji na temat szcześcia i sposobów szczęśliwego życia. Niestety na projekcji filmu zostało już niewielu naszych gości. Konieczność powrotu do domu w niedzielę spowodowała, iż część z nich opuściła nas wcześniej. Jednak znalazły się również takie jadnostki, które postanowiły pozostać z nami jeszcze jeden dzień i udać się na Dziewoklicz, gdzie śpiewom i zabawie przy ognisku nie było końca...


Joanna Zienkiewicz

sobota, 20 października 2007

II Kongres Obywatelski

II Kongres Obywatelski - Warszawa, 10 marca 2007


W sobotę 10 marca 2007 roku w Warszawie w budynku Warszawskiej Politechniki odbył się II Kongres Obywatelski. Głównym organizatorem był Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową. Debata osób wywodzących się z różnych środowisk miała służyć polepszeniu integracji społecznej, lepszego zrozumienia nas samych jako Polaków i polepszeniu otwartości na modernizację i integrację na tle międzynarodowym.
Nie mogło zabraknąć delegacji ze Szczecina. Ze Szczecina wyruszyliśmy późnym wieczorem, by w Warszawie być wczesnym rankiem. Choć do gmachu Politechniki nie jest daleko, podróż obowiązkowo musiała odbyć się metrem.
Mowę otwierającą zaczął dr Jan Szomburg – Prezes Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową, oraz między innymi dobrze nam wszystkim znany prof. dr hab. Piotr Sztompka. Część publikacji, jak też sprawozdania z przebiegu konferencji i poszczególnych sesji panelowych, można ściągnąć ze strony Polskiego Forum Obywatelskiego (www.pfo.net.pl).
Dla nas szczególnie ważne i ciekawa była możliwość zamienienia kilku słów z prof. Sztompką, oraz zdobycie – przez niektórych uważanego za swego guru – autografu tegoż profesora.
Do Szczecina wróciliśmy niedzielnym porankiem, zmęczeni, aczkolwiek z nowymi doświadczeniami.

Przemysław Taranowicz

poniedziałek, 15 października 2007

Badanie dla AIESEC

Tekst zamieszczony w Biuletynie Informacyjnym Uniwersytetu Szczecińskiego nr 1/2007:

Socjologowie w akcji.


Przedstawiciele AIESEC ze Szczecina, przy okazji organizacji kolejnego przedsięwzięcia w ramach projektu „Activate Yourself”, zgłosili się z prośbą o pomoc do Studenckiego Koła Naukowego Socjologów RezUS. W ramach wspomnianego wyżej projektu przygotowywane jest przedsięwzięcie „Dni kariery”, na które składają się targi pracy, praktyki i staże oraz wykłady, szkolenia i prezentacje firm. Projekt skierowany jest zarówno dla przedsiębiorców, jak i studentów. Dni Kariery stwarzają niepowtarzalną szansę dla firmy by zainteresować swoją ofertą najlepiej wykształconych studentów i absolwentów. Dodatkowym atutem jest możliwość bezpośredniego kontaktu z potencjalnym pracownikiem. Pozwala to studentom nie tylko zapoznać się z konkretną ofertą potencjalnego pracodawcy, ale także zdobyć wiedzę, która pomoże im odnaleźć się na dzisiejszym rynku pracy.
Zadaniem socjologów jest dostarczenie organizatorom odpowiednich informacji dotyczących preferencji studentów w zakresie tematyki szkoleń i warsztatów. W tym celu powstał zespół badawczy, składający się z najbardziej doświadczonych studentów-badaczy. Przygotowano narzędzie badawcze w postaci kwestionariusza ankiety, które zostanie w najbliższym czasie wykorzystane do zbierania danych przez specjalnie do tego celu przeszkolonych ankieterów. Uzyskane w ten sposób dane zostaną zakodowane i zanalizowane, a następnie po odpowiedniej obróbce socjologicznej w postaci raportu trafią do organizatorów.
Informacje pozyskane przez socjologów niewątpliwie przyczynią się do lepszego przygotowania i organizacji wykładów i szkoleń, co bezpośrednio przekłada się na sukces całego projektu. Ta współpraca pokazuje, że potencjał i doświadczenie niektórych organizacji studenckich zostaje wykorzystany we właściwy sposób, z korzyścią dla wszystkich zainteresowanych. Mamy nadzieję, że nasza współpraca zostanie dobrze oceniona, co zaowocuje kolejnymi wspólnymi projektami.

Jordan Klimek

poniedziałek, 22 stycznia 2007

II Dzień Socjologa

Dzień Socjologa - 16 styczeń 2007


Już po raz drugi w Instytucie Socjologii i Psychologii Uniwersytetu Szczecińskiego 16 stycznia 2007 roku odbył się Dzień Socjologa. Organizatorem przedsięwzięcia było Studenckie Koło Naukowe Socjologów „RezUS”. 

W tym roku po raz pierwszy zostały wręczone nagrody „Ludwiki” (nazwa jest wyrazem uznania dla pierwszego dyrektora Instytutu Socjologii prof. Ludwika Janiszewskiego) dla pracowników naukowych wyżej wymienionego Instytutu. Studentki i studenci mogli oddać swój głos w następujących kategoriach: wyrazista osobowość, podejście do studentów, socjolożka, socjolog z klasą, zajęcia na 5+. Rywalizacja okazała się zaciekła, ostatecznie zwycięzcami okazali się: mgr Maciej Kowalewski (wyrazista osobowość), dr Wioletta Bryniewicz (socjolożka z klasą), oraz Artur Frąckiewicz – zdobywca dwóch nagród w kategoriach: podejście do studentów oraz zajęcia na 5+. Następnie rozpoczęła się cześć wykładowa. 

W tym roku jako pierwsza zaprezentowała referat prof. US dr hab. Irena Machaj, dyrektor Instytutu Socjologii i Psychologii US, pt. „Pogranicza a tożsamość społeczna”. Nim jednak Pani dyrektor ISiP przeszła do prelekcji pokrótce przedstawiła swoją ścieżkę rozwoju naukowego, a co z tym się wiąże swoją podróż po różnych ośrodkach akademickich w Polsce (m.in. Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Marii Skłodowskiej – Curie w Lublinie, Uniwersytet Zielonogórski). 

Niestety dr Sebastian Kołodziejczak z przyczyn zdrowotnych nie mógł osobiście zaprezentować swojego referatu, pt. „Badacz i mikrofon – zastosowanie mikrofonu w badaniach społecznych. Mikrofon-jitsu”. Niemniej jednak dr Kołodziejczak był uprzejmy wystosować do uczestników Dnia Socjologa list oraz dostarczył do odtworzenia część audiofoniczną swojego wystąpienia. Prezentacja do ściągnięcia znajduje się na stronie SKNS „RezUS” (www.us.szc.pl/skns). 

„Blogujący nastolatek kontra (?) dorosły” to temat wykładu dr Sylwii Seul-Michałowskie, która wprowadzała uczestników w świat pamiętników internetowych. Przedstawiła również powody, jakie kierują nastolatkami przy zakładaniu blogów.

Na zakończenie Dnia Socjologa dr Piotr Klafkowski udzielał odpowiedzi na pytanie: „Dlaczego właśnie Celtowie?”. Przybliżył słuchaczom współczesne skupiska Celtów oraz problemy, z jakimi spotykają się te społeczności. Zachęcał także do uczestnictwa w założonym przez siebie Klubie Celtyckim, działającym przy Bibliotece Głównej Uniwersytetu Szczecińskiego. 

Dzień Socjologa stwarza szansę integracji kadry naukowej ze studentami Instytutu Socjologii i Psychologii. Daje również pracownikom naukowym możliwość podzielenia się ze studentami swoimi zainteresowaniami naukowymi, czy badaniami, jakie w ostatnim czasie realizowali, bowiem nie zawsze jest na to czas w napiętym planie programowym.


Weronika Krystoń 

Program Dnia Socjologa 16.01.2007r. (wtorek), godzina 9:00, Sala im. prof. Ludwika Janiszewskiego (sala 117); Wydział Humanistyczny 

  • 9:00-9:15 - oficjalne rozpoczęcie Dnia Socjologa
  • 9:15-10:00 - po raz pierwszy w historii Instytutu Socjologii i Psychologii US rozdano nagrody "Ludwiki" dla pracowników naukowych.
  • 10:00-11:00 - dr hab. prof. US Irena Machaj, dyrektor Instytutu Socjologii i Psychologii US "Pogranicza a tożsamość"
  • 11:15-12:15 - dr Sebastian Kołodziejczak "Rejestracja dźwięku w badaniach społecznych. Mikrofon - jitsu"*
  • 12:15-13:15 - dr Sylwia Seul-Michałowska  "Dorosły kontra (?) blogujący nastolatek"
  • 13:15-14:15 - dr Piotr Klafkowski  "Dlaczego właśnie Celtowie?"

*Przy okazji obchodów Dnia Socjologa, chciałbym zwrócić uwagę na mikrofon jako jedno z najbardziej podstawowych narzędzi badacza społecznego. Wydaje się, że narzędzie to nie zajmuje tak ważnego miejsca w instrumentarium socjologicznym na jakie zasługuje… a tymczasem zdolność do rejestracji dźwięku oraz umiejętność odpowiedniej kontroli jego jakości jest dla socjologa niebywale istotna. Dość jest wskazać na zastosowanie mikrofonu przy tak podstawowych metodach jak wywiad czy obserwacja (w tym wypadku foniczna), jednakowoż jego zastosowanie przy odrobinie inwencji, może być znacznie bardziej różnorodne. Na szczególną uwagę zasługują tutaj nowoczesne rozwiązania techniczne stosowane w mikrofonach kierunkowych, które podobnie jak fotograficzne obiektywy zmiennoogniskowe, pozwalają rejestrować świat zewnętrzny w różny sposób. Tak więc mikrofon oraz czynione z jego zastosowaniem nagrania służyć mają socjologowi nie tylko jako substytut notatki z treści wywiadu, ale nade wszystko do rejestracji wszystkiego, co się podczas wywiadu dzieje, a także – a może przede wszystkim - jako swoiste narzędzie „obserwacji fonicznej”. 
Reportaż „Pan Berg” jest wynikiem mojego zainteresowania funkcjonowaniem tzw. „czynników nadprzyrodzonych” w kulturze. Materiał został przygotowany w formie kilkunastominutowej prezentacji fonicznej i jak sadzę stanowi całość nie wymagającą dodatkowego komentarza.





środa, 25 października 2006

Problem reinterpretacji przeszłości miasta w budowaniu tożsamości.


koordynator: Joanna Zienkiewicz tel. 607 478 930
zespół badawczy: Robert Bartłomiejski, Tomasz Gołębiowski, Jordan Klimek, Grzegorz Kruszewski

Tożsamość ludzi, wśród których mieszkamy jest interesującym tematem dla większości z nas. Szczególnie, gdy można go połączyć z rozwijającą się w zastraszającym tempie technologią, jaką w tym przypadku stanowi Internet. Gdy zabrała się grupa ludzi podzielająca to zainteresowanie nie było dużego problemu z wyborem przedmiotu badania. Szczególnie, że jesteśmy zgodni, co do tego, że historia miasta ma niezaprzeczalny wpływ na to kim są i z czym identyfikują się mieszkańcy Szczecina.

Obiektem naszych badań jest portal internetowy skupiający miłośników dawnego Szczecina, jego struktura i działalność w rzeczywistości wirtualnej i realnej. Podmiotem jest grupa osób tam zalogowanych, która liczy sobie ponad 2300 członków. Tworzą oni różnorodną grupę, którą łączy chęć tworzenia miejsca do wymiany wiedzy, materiałów, opinii i spostrzeżeń na temat historii miasta, w którym mieszkają (choć tak nie jest we wszystkich przypadkach), z którym czują się związani. Nasze badanie jest zorientowane na weryfikację tezy, że portal ten ma wpływ na kształtowanie się tożsamości szczecinian. Ów wpływ, który jest przedmiotem naszej analizy ma różnoraki charakter. Ujawnia się on w wielu działaniach podejmowanych przez użytkowników portalu. Od odsłaniania kart historii na łamach forum i burzliwe dyskusje na ten temat, poprzez prezentowanie zdjęć w galerii, organizowanie konkursów zarówno w świecie wirtualnym jak i realnym aż po organizację wycieczek edukacyjnych i pokazów filmowych prezentujących stary Szczecin. Chcemy sprawdzić, czy portal wpływa na sposób identyfikowania się ludzi z miejscem zamieszkania przez odwołanie się do jego historii.

Ważnym elementem naszej pracy są relacje polsko-niemieckie. Taka tematyka wydaje się dominująca na łamach portalu. Podział forum na Stettin ( przed wojną ) i Szczecin ( po wojnie ) podkreśla polemikę między tymi dwoma wizjami miasta. 60-letnia historia polskiego Szczecina stanowi uzupełnienie dla długich niemieckich dziejów tego miasta.

W badaniu oparliśmy się o koncepcję światów społecznych Thomatsu Shibutaniego. Zwróciliśmy również uwagę na jej kontynuację dokonaną przez Anzelma Straussa, Howarda Beckera. Przenieśliśmy ogólne ramy teoretyczne na nasz przypadek, aby wykazać jak świadomie i nieświadomie poprzez pamięć o przeszłości miasta kształtuje się tożsamość jego mieszkańców.  Najważniejsze dla nas w opisie społecznego świata pozostają specyficznie związane i wygenerowane w ramach tych koncepcji pojęcia: podstawowego działania, technologii, areny, granic oraz powiązanych z nimi procesów: legitymizacji, segmentacji, profesjonalizacji, negocjacji.

Badanie zostało oparte o analizę treści prezentowanych na łamach portalu, czyli wszelkich wypowiedzi pojawiających się na forum, zdjęć w galerii i wpisów do księgi gości. Materiał badawczy uzupełniony został o notatki terenowe z akcji zorganizowanych przez portal w rzeczywistości realnej. Stosowaną wówczas metodą była ukryta obserwacja uczestnicząca. Nasza anonimowość spowodowała, że zachowania badanych nie były zmienione przez świadomość bycia obserwowanym. Użytkownicy na forum i współuczestnicy wyprawy nie byli poinformowani o rzeczywistych celach grupy badawczej. O projekcie badania został powiadomiony jedynie administrator portalu.

Jak duże jest zainteresowanie tematyką, świadczy ilość wizyt na portalu, która waha się w ciągu ostatnich miesięcy w granicach 11.000. Ta pokaźna liczba, obrazuje, że mieszkańcy Szczecina są zainteresowani miastem, w którym mieszkają, chcą zdobywać i dzielić się wiedzą na jego temat. Czyżby tak nowoczesne medium, jakim jest Internet, mogło ułatwiać poszukiwania swojej lokalnej tożsamości?

Raport z badania:  Problem reinterpretacji przeszłości (PDF)